Remanent początkowy – na czym polega?

Początki prowadzenia własnej działalności często okazują się trudne. Lista formalności, jakich powinien dopełnić przedsiębiorca wraz z rozpoczęciem działalności, niejednokrotnie wydaje się nie mieć końca. Dodatkowo na swojej drodze możemy napotkać wiele trudności, które uniemożliwiają wywiązanie się z nałożonych obowiązków. Podatnicy rozliczający się na ryczałcie ewidencjonowanym lub prowadzący Księgę Przychodów i Rozchodów (KPiR) mają obowiązek sporządzenia 2 dokumentów w ciągu roku. Jest nim remanent początkowy oraz remanent końcowy. Dzisiejszy wpis będzie dotyczył jednego z nich. Mamy nadzieję, że okaże się dla Ciebie przydatny.

Z tego artykułu dowiesz się:

• Czym jest remanent początkowy?
• Co należy w nim zawrzeć?
• W jaki sposób ująć go w KPiR?

Jeśli myślisz nad założeniem własnej działalności, może zainteresować Cię także ten artykuł: Jak zarejestrować jednoosobowa działalność gospodarczą – krok po kroku.

Co mówią na ten temat przepisy?

Pierwsza informacja jest taka, że podstawowym aktem prawnym regulującym kwestie związane z remanentem początkowym (zwanym także spisem z natury) jest rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (dalej: rozporządzenie).

Wskazuje ono na okoliczności, kiedy przedsiębiorcy mają obowiązek sporządzenia spisu z natury. A mianowicie są to:

• dzień rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego – co najbardziej interesuje nas w dzisiejszym artykule,
• dzień 1 stycznia,
• koniec każdego roku podatkowego,
• utrata w ciągu roku podatkowego prawa do zryczałtowanego opodatkowania podatkiem dochodowym,
• zmiana wspólnika,
• zmiana proporcji udziałów wspólników,
• likwidacja działalności.

Jak wskazują przepisy tego aktu prawnego, spis z natury powinien być sporządzany w sposób staranny i trwały. Dodatkowo powinien być on zakończony i zaopatrzony w podpisy osób uczestniczących w spisie.

Remanent początkowy

Zgodnie z tym, o czym wspomniano powyżej, na dzień rozpoczęcia działalności podatnicy mają obowiązek sporządzić spis z natury. W dużym uproszczeniu jest to swego rodzaju spis towarów i materiałów, z jakimi „startujemy”, otwierając nasz biznes.

W remanencie powinny się znaleźć wyłącznie:

• towary handlowe – czyli wyroby zakupione w celu dalszej odsprzedaży oraz
• materiały – podstawowe surowce potrzebne do produkcji.

Uwaga!

Uwzględnienie w remanencie początkowym dotyczy również towarów i materiałów, które zakupiłeś lub posiadałeś przed założeniem firmy i należały do Twojego majątku prywatnego, a następnie przekazujesz je firmie.

Zgodnie z § 25 ust. 2 rozporządzenia w sprawie prowadzenia księgi przychodów i rozchodów, spis z natury powinien zawierać co najmniej takie dane, jak:

• imię i nazwisko właściciela zakładu (nazwę firmy);
• datę sporządzenia spisu;
• numer kolejny pozycji arkusza spisu z natury;
• szczegółowe określenie towaru i innych składników wymienionych w § 24;
• jednostkę̨ miary;
• ilość stwierdzoną w czasie spisu;
• cenę w złotych i groszach za jednostkę miary;
• wartość wynikającą z przemnożenia ilości towaru przez jego cenę jednostkową;
• łączną̨ wartość spisu z natury;
• klauzulę „Spis zakończono na pozycji…”;
• podpisy osób sporządzających spis oraz podpis właściciela zakładu (wspólników).

Wyceny składników wykazanych w remanencie początkowym dokonuje się najpóźniej do 14 dni od dnia zakończenia remanentu. Wycenia się je według cen zakupu lub nabycia albo według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu – jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia.

Uwaga!

Spis z natury sporządzamy w kwotach brutto. Jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT od zakupionych towarów i materiałów, to w remanencie podaje się kwoty netto.

Co w momencie, gdy nie posiadam żadnych towarów na dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej?

Sytuacja taka zdarza się dość często w przypadku przedsiębiorców świadczących różnego rodzaju usługi. Wówczas należy uwzględnić w dokumencie – w pozycji 1. – adnotację: „Spis z natury na dzień rozpoczęcia działalności wynosi 0 zł”.

Remanent początkowy a Księga Przychodów i Rozchodów

Remanent początkowy jest dokumentem otwierającym KPiR. Jeśli zdecydujesz się na przechowywanie go wraz z całą dokumentacją księgową, wtedy w ewidencji może on przyjąć formę jednego sumarycznego wpisu. W przeciwnym wypadku należy do systemu księgowego wprowadzić wszystkie pozycje z remanentu początkowego. Na podanie wartości remanentu początkowego w KPiR przeznaczona jest kolumna nr 15.

Wartość remanentu początkowego nie jest wliczana w bieżące koszty, czyli nie pomniejsza dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym w kolejnych miesiącach. Dopiero w zeznaniu rocznym wartość remanentu początkowego powiększa koszty prowadzenia działalności i tym samym pomniejsza podatek dochodowy. Jest to tzw. różnica remanentowa.