Przemysł 4.0, czyli czwarta rewolucja przemysłowa

Świat ciągle się zmienia, a wraz z nim także technologie. Rewolucja to pojęcie, które bardzo często pojawia się w różnych kontekstach. Również w dziedzinie przemysłu nieustannie zachodzą gwałtowne zmiany w zakresie planowania, produkcji, eksploatacji i serwisu systemów produkcyjnych. To właśnie one są określane jako Przemysł 4.0, a inaczej czwarta rewolucja przemysłowa. Zatem na czym dokładnie polega Przemysł 4.0 i jak przebiega? Tego dowiesz się z poniższego wpisu.

Zapraszamy do lektury.

Czym jest Przemysł 4.0?

Przemysł 4.0 można określić jako głęboką cyfryzację, dalszą automatyzację procesów zachodzących w przedsiębiorstwach poprzez implementację zaawansowanych systemów IT, przemysłowego internetu rzeczy, analityki danych i sztucznej inteligencji. Najprościej mówiąc, jest to zaawansowany etap rozwoju firm, który jest spowodowany transformacją cyfrową. Termin ten pochodzi z projektu strategii technik wysokich niemieckiego rządu. Został pierwszy raz użyty podczas międzynarodowych targów Hannover Messe w 2011 roku. Za początek czwartej rewolucji przemysłowej uważa się 2013, czyli rok opublikowania przez grupę roboczą działającą w RFN raportu końcowego z jej pracy, a więc przygotowania zaleceń z zakresu inteligentnego przemysłu.

Pojęcie to opisuje proces zmian technologicznych i organizacyjnych przedsiębiorstw, obejmujących integrację łańcucha wartości, wprowadzanie nowych modeli biznesowych oraz cyfryzację produktów i usług. Jest to możliwe dzięki nowym technologiom cyfrowym oraz zasobom danych i zapewnieniu komunikacji między maszynami, urządzeniami i ludźmi. Co napędza czwartą rewolucję przemysłową? Coraz bardziej indywidualne potrzeby klientów i ich chęć personalizacji produktów oraz usług. Pojęcie czwartej rewolucji przemysłowej dotyczy technologii, roli ludzi w przemyśle i nowych sposobów pracy.

Cztery rewolucje przemysłowe 

Aktualnie jesteśmy świadkami czwartej już rewolucji przemysłowej, ale możemy wyróżnić Przemysł:

• 1.0 – mechanizacja,
• 2.0 – elektryfikacja,
• 3.0 – cyfryzacja,
• 4.0. – integracja systemów i tworzenie sieci.

Nowe technologie nieustannie zmieniają nasze życie. Obecna rewolucja to unifikacja świata rzeczywistego maszyn produkcyjnych ze światem wirtualnym Internetu i technologii informacyjnej, która stanowi wsparcie dla ludzi. Warto zauważyć, że nie ma przy tym na celu zastąpienia ich robotami, lecz tworzenie lepszego miejsca pracy.

Transformacja w kierunku Przemysłu 4.0

Europejskie Centrum Wspierania Zaawansowanej Produkcji wyróżnia aż 7 etapów transformacji w kierunku Przemysłu 4.0:

1. Zaawansowanie technologiczne uwzględniające elastyczne systemy produkcyjne, które ułatwiają szybkie dostosowanie się do zmian w zakresie liczby czy kategorii produktów.
2. Współdzielenie informacji o procesie wytwarzania przez ludzi, maszyny i produkty.
3. Uwzględnienie zasad gospodarki obiegu zamkniętego w celu pełnego wykorzystania surowców i zmniejszania emisji.
4. Proces kompleksowej realizacji oczekiwań klientów wobec wyrobów, czyli End-to-End Customer Focussed Engineering.
5. Skupienie się na człowieku, m.in. poprzez wykorzystanie indywidualnych różnic na rzecz wzmocnienia organizacji oraz budowę sensownego środowiska pracy.
6. Smart manufacturing – zakłada stosowanie zintegrowanych systemów, które w czasie rzeczywistym reagują na zmienne warunki.
7. Fabryka otwarta, która rozumie potrzeby wszystkich uczestników łańcucha wartości.

Przemysł 4.0 w polskich firmach 

W tej części skupimy się na tym, jak polskie firmy wdrażają Przemysł 4.0. Według raportu Smart Industry Polska 2020, w porównaniu do roku 2018, wzrósł odsetek firm deklarujących, że technologie zgodne z koncepcją Przemysłu 4.0 są elementem ich strategii. Częściej niż w roku 2018 jako wdrożone technologie podają one:

• analitykę danych i optymalizację produktu,
• robotyzację linii produkcyjnych,
• drukowanie przestrzenne,
• cloud computing,
• wykorzystywanie BigData.

Z powyższego badania wynika również, że technologie zgodne z opisywaną koncepcją w polskim przemyśle upowszechniają się. Co więcej, w porównaniu do raportu z 2018 roku, odsetek planów wdrożenia takich strategii wzrósł ponad dwukrotnie – z 11% do 25,5%. Te dane świadczą o tym, że polskie przedsiębiorstwa produkcyjne coraz częściej korzystają  i stosują technologie oparte na informatyzacji i automatyzacji procesów produkcyjnych zgodnych z koncepcją Przemysłu 4.0.

Dodatkowo warto również wspomnieć o korzyściach, jakie daje nowy rodzaj produkcji:

1. Elastyczność i szybkość: indywidualizacja produktów ukierunkowana na klienta; efektywne i skalowalne zasoby produkcyjne, bazujące na otwartych standardach, o wysokim stopniu modularności; łatwe zarządzanie produkcją wielu wariantów produktów dzięki integracji systemów produkcyjnych.
2. Efektywność: produkcja małoseryjna z zaletami produkcji masowej; zoptymalizowane procesy i zapasy; duża dostępność produkcji bazująca na inteligentnej analizie danych.
3. Konkurencyjność: niskie koszty produkcji; duży potencjał innowacyjny dzięki połączeniu produkcji i technologii IT; zabezpieczenie aktualnych lokacji fabryk dzięki zwiększeniu ich konkurencyjności.

Przemysł 4.0 – podsumowanie

Jesteśmy aktualnie świadkami czwartej rewolucji przemysłowej, która stawia przed nami nowe wyzwania. Wymagają one od nas wykorzystania rozwoju technologii do osiągnięcia kluczowych dla nas celów. Wdrażanie innowacyjnych rozwiązań pozwala dążyć do stworzenia jeszcze szybciej i lepiej rozwijającego się przedsiębiorstwa cyfrowego.

Warto dodać, że Przemysł 4.0 może okazać się bardzo korzystnym rozwiązaniem dla producentów. Wspiera on pracowników, zapewniając dostęp do potrzebnych informacji w dowolnym miejscu i czasie. Koncepcja ta może przyczynić się do obniżenia kosztów produkcji, odpowiedniego reagowania na potrzeby klientów i to właśnie dlatego może okazać się kluczem do zyskania przewagi na konkurencyjnym rynku.