Roczne sprawozdanie o wytwarzanych odpadach

Podmioty wpisane do bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO) muszą wywiązywać się z wielu obowiązków. Poza prowadzeniem ewidencji wytwarzanych odpadów, zobowiązane są do składania rocznego sprawozdania z każdego roku działalności. Jest to tak zwane roczne sprawozdanie o wytwarzanych odpadach i gospodarowaniu odpadami. Zgodnie z nowymi przepisami, za rok 2021 powinno ono zostać złożone w terminie do 15 marca 2022 roku. W dzisiejszym artykule zajmiemy się wyjaśnieniem tego tematu, jednocześnie odpowiadając na następujące pytania:

• Jakie podmioty muszą składać roczne sprawozdanie o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami?
• W jakiej formie należy złożyć sprawozdanie?
• Czy jeśli rozpocząłeś swoją działalność w 2021 roku, musisz składać sprawozdanie?
• Jakie sankcje prawne mogą grozić przedsiębiorcy za niestosowanie się do obowiązków związanych z BDO?

Zachęcamy do lektury niniejszego wpisu, w szczególności z uwagi na fakt nowelizacji przepisów w zakresie działalności systemu BDO.

Kto ma obowiązek złożenia rocznego sprawozdania o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami?

Obowiązkowi rejestracji w BDO podlegają wszystkie podmioty wymienione w art. 50 ust. 1 oraz art. 51 ust. 1 ustawy o odpadach. Zaznaczyć należy, że ustawa wymienia dwa rodzaje podmiotów podlegających rejestracji. Niektóre rodzaje działalności podlegają bowiem wpisowi do BDO na wniosek przedsiębiorcy, inne zaś zostają wpisane do BDO z urzędu.

Natomiast obowiązek złożenia rocznego sprawozdania spoczywa na tych podmiotach, które:

• są wytwórcami zobowiązanymi do prowadzenia ewidencji odpadów,
• prowadzą działalność polegającą na gospodarowaniu odpadami zobowiązaną do prowadzenia ewidencji odpadów, z wyłączeniem prowadzącego odbieranie odpadów komunalnych w zakresie zbierania odpadów lub przetwarzania odpadów;
• prowadzą działalność polegającą na wydobywaniu odpadów ze składowiska odpadów lub ze zwałowiska odpadów, na podstawie zgody na wydobywanie odpadów lub decyzji zatwierdzającej instrukcję prowadzenia składowiska odpadów w fazie poeksploatacyjnej.

Roczne sprawozdanie o wytwarzanych odpadach i gospodarowaniu odpadami – zmiany od 2021 roku 

Z dniem 23 września 2021 r. weszły w życie przepisy ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach. W związku z tym, również w zakresie systemu BDO oraz rocznego sprawozdania o wytwarzanych odpadach i gospodarowaniu odpadami zaczęły obowiązywać nowe regulacje. Jak wywiązać się ze swojego corocznego obowiązku w kontekście nowych zasad?

Sprawozdanie należy złożyć do marszałka województwa, właściwego ze względu na miejsce wytwarzania, zbierania lub przetwarzania odpadów, przez indywidualne konto w systemie BDO. W pierwszej kolejności zatem należy je założyć w systemie. Nowe sprawozdanie zawiera 13 działów oraz 31 tabel, które należy wypełnić danymi na podstawie ewidencji odpadów prowadzonej w poprzednim roku.

Uwaga!

Od 1 stycznia 2020 r. nastąpiła pełna elektronizacja w zakresie prowadzenia ewidencji odpadów, rejestru podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami oraz sprawozdawczości w tym zakresie. Oznacza to zatem, że aby złożyć roczne sprawozdanie o wytwarzanych odpadach i gospodarowaniu odpadami, przedsiębiorca powinien dysponować profilem zaufanym lub kwalifikowanym podpisem elektronicznym.

Jakie sankcje prawne mogą grozić przedsiębiorcy za niestosowanie się do obowiązków związanych z BDO?

W związku z tematem sprawozdań oraz nowelizacji przepisów w zakresie BDO, warto również wspomnieć o zmianie przepisów dotyczących sankcji. Zgodnie z nowymi przepisami ustawy o odpadach, wszystkie dotychczasowe kary za niestosowanie się do obowiązków wynikających z przepisów zostaną zaostrzone. Oznacza to więc, że ewentualne błędy będą dla przedsiębiorców jeszcze bardziej dotkliwe. Dodatkowo karę pieniężną (zamiast kary grzywny) będzie mogła wymierzyć wojewódzki inspektorat ochrony środowiska, w wysokości od 1.000 zł do nawet 1 mln zł.

Do najczęstszych błędów popełnianych przy prowadzeniu ewidencji odpadów można zaliczyć między innymi:

• nieprowadzenie karty ewidencji odpadów,
• ewidencja tylko wybranych odpadów,
• brak numeracji karty ewidencji odpadów,
• podawanie w dokumentach ewidencyjnych masy w kg,
• nieprawidłowa ewidencja odpadów wytworzonych poza instalacją,
• brak numeru BDO na karcie ewidencji odpadów,
• jedna ewidencja odpadów wspólna dla kilku miejsc prowadzenia działalności.

Dodatkowo, w kontekście rocznych sprawozdań, warto dodać, że urząd marszałkowski może wymagać od nas naniesienia poprawek w sprawozdaniu, jeżeli znajdzie on w nim jakiekolwiek nieprawidłowości. Wówczas powinniśmy tego dokonać w terminie wskazanym przez urząd. Jeśli jednak nie zastosujemy się do polecenia poprawienia dokumentu, wojewódzki inspektorat ochrony środowiska może nałożyć na nas karę pieniężną.

Podsumowanie

W przestrzeni publicznej sporo mówi się na temat tego, że władze planują wiele zmian dotyczących systemu BDO. Aby działał on skutecznie i efektywnie, możliwym scenariuszem może okazać się połączenie w systemie BDO bieżącej ewidencji z kart ewidencji odpadów ze sprawozdaniem rocznym. Możliwe, że zmiany dotyczyć będą również sprawozdawanych danych o odpadach za 2021 rok, które ma wprowadzić aktualizacja modułu sprawozdawczego w BDO. Będą one obowiązywać jednak od sprawozdań składanych w BDO w 2022 roku. Zaznaczamy, że to dopiero spekulacje i trudno przewidzieć, czy zmiany te faktycznie wejdą w życie. O wszelkich zmianach w tym zakresie będziemy oczywiście informować.