Reglamentowane rodzaje działalności gospodarczej

Przepisy obowiązującego prawa umożliwiają przedsiębiorcom swobodę działalności gospodarczej. Ale jak to zwykle w prawie bywa, od tej reguły przewidziano pewne wyjątki. Są nimi właśnie reglamentowane rodzaje działalności gospodarczej.

Z dzisiejszego artykułu dowiesz się, na czym polega reglamentacja oraz jakie rodzaje działalności jej podlegają. Kwestia ta ma istotne znaczenie w praktyce, dlatego każdy przedsiębiorca powinien być jej świadomy. Poniżej znajdziesz również czytelny katalog rodzajów działalności, które podlegają poszczególnym wymogom reglamentacyjnym.

Zapraszamy do lektury poniższego wpisu.

Reglamentacja działalności gospodarczej

Reglamentacja działalności gospodarczej oznacza, że nie ma pełnej swobody zakładania i prowadzenia określonych rodzajów działalności. Wymóg ten podyktowany jest w większości przypadków koniecznością ochrony interesu i bezpieczeństwa publicznego. Często zdarza się, że ograniczenie wynikające z reglamentacji zapobiega praktykom monopolistycznym czy chroni interesy konsumentów.

Aby móc zatem w pełni legalnie prowadzić określoną działalność gospodarczą podlegającą reglamentacji, przedsiębiorca powinien przed jej rozpoczęciem uzyskać stosowne prawo do jej podjęcia i wykonywania. Powinien również spełnić szczegółowe warunki, określone w przepisach prawa.

Zgodnie z art. 37 ustawy Prawo przedsiębiorców:

„Wykonywanie działalności gospodarczej w dziedzinach mających szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny wymaga uzyskania koncesji wyłącznie, gdy działalność ta nie może być wykonywana jako wolna albo po uzyskaniu wpisu do rejestru działalności regulowanej albo zezwolenia”.

Na podstawie powyższego przepisu można zatem wyróżnić trzy rodzaje działalności reglamentowanej:

• prowadzoną na podstawie koncesji,
• wymagającą zezwolenia,
• wymagającą wpisu do rejestru działalności regulowanej.

Reglamentowane rodzaje działalności gospodarczej – jakie rodzaje działalności wymagają uzyskania koncesji?

Koncesja jest najbardziej rygorystycznym pozwoleniem na prowadzenie i wykonywanie określonej działalności gospodarczej. Dotyczy zatem przedsięwzięć, które odgrywają istotą rolę w kontekście bezpieczeństwa państwa lub obywateli albo przedstawiają ważny interes publiczny.

W celu uzyskania koncesji, która udzielana jest w formie decyzji administracyjnej, należy wystąpić do ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności. Po złożeniu stosownego wniosku, organ przeprowadza postępowanie administracyjne. Jego celem jest zweryfikowanie, czy podmiot starający się o zezwolenie na prowadzenie określonego rodzaju działalności spełnia wszystkie konieczne przesłanki.

Jakie rodzaje działalności wymagają uzyskania koncesji?

• wydobywanie kopalin ze złóż, podziemnego bezzbiornikowego magazynowania substancji, podziemnego składowania odpadów lub dwutlenku węgla (koncesji udziela minister właściwy do spraw środowiska lub też, w sprawach niezastrzeżonych dla tego ministra, wojewoda lub starosta);
• wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją, produktami o przeznaczeniu wojskowym i policyjnym (koncesji udziela minister właściwy do spraw wewnętrznych);
• wytwarzanie, przetwarzanie, magazynowanie, transportowanie i sprzedaż paliw oraz energii (koncesji udziela Prezes Urzędu Regulacji Energetyki);
• przesyłanie dwutlenku węgla w celu jego podziemnego składowania (koncesji udziela minister właściwy do spraw środowiska);
• ochrona osób i mienia, czyli działalność tzw. agencji ochrony (koncesji udziela minister właściwy do spraw wewnętrznych);
• przewozy lotnicze (koncesji udziela Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego);
• rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych (koncesji udziela Przewodniczący Krajowej rady Radiofonii i Telewizji);
• prowadzenie kasyn gry (koncesji udziela Minister Finansów).

Działalność wymagająca zezwolenia

Konieczność uzyskania zezwolenia określają wprost przepisy prawa dla poszczególnych rodzajów działalności. Wydawane są one po sprawdzeniu, czy przedsiębiorca jest w stanie i ma możliwości techniczne lub organizacyjne wykonywania określonej działalności gospodarczej. Podobnie jak w przypadku koncesji, zezwolenie ma formę decyzji administracyjnej i jest wydawane w trybie postępowania administracyjnego. Uzyskanie przez przedsiębiorcę zezwolenia będzie konieczne, gdy prowadzi on działalność gospodarczą polegającą na:

• hurtowej i detalicznej sprzedaży alkoholi,
• prowadzeniu działalności ubezpieczeniowej i wykonywaniu pośrednictwa ubezpieczeniowego,
• prowadzeniu loterii fantowych, gier losowych, gier na automatach i zakładów wzajemnych,
• działalności w zakresie usuwania, wykorzystywania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych oraz prowadzenia działalności ochronnej przed bezdomnymi zwierzętami oraz prowadzenia schronisk dla bezdomnych zwierząt,
• produkcji i dystrybucji tablic rejestracyjnych do pojazdów samochodowych,
• wytwarzaniu i dopuszczeniu do obrotu produktów leczniczych, prowadzeniu aptek ogólnodostępnych, hurtowni farmaceutycznych.

Reglamentowane rodzaje działalności gospodarczej – działalność regulowana

Działalność regulowana jest najprostszą formą reglamentacji działalności gospodarczej w naszym kraju. Podstawą do prowadzenia i wykonywania działalności podlegającej regulacji jest uzyskanie stosownego wpisu do rejestru działalności regulowanej. Co istotne, nie istnieje jeden uniwersalny rejestr dla wszystkich działalności. W zależności od jej rodzaju, rejestry prowadzone są przez poszczególne, właściwe dla danej branży organy.

Wpisowi do rejestru działalności regulowanej podlegają następujące rodzaje działalności gospodarczej:

• przechowywanie dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców o czasowym okresie przechowywania – rejestr prowadzi marszałek województwa,
• usługi detektywistyczne – rejestr prowadzi minister właściwy do spraw wewnętrznych,
• prowadzenie indywidualnej praktyki lekarskiej, indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej, grupowej praktyki lekarskiej – rejestr prowadzi okręgowa rada lekarska,
• prowadzenie indywidualnej praktyki pielęgniarek, położnych, indywidualnej specjalistycznej praktyki pielęgniarek, położnych albo grupowej praktyki pielęgniarek – rejestr prowadzi Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych,
• wyrób i rozlew wyrobów winiarskich, wyrób lub rozlew napojów spirytusowych – rejestr prowadzi minister właściwy do spraw rynków rolnych,
• prowadzenie ośrodka szkolenia kierowców, pracowni psychologicznej dla instruktorów, egzaminatorów kierowców, organizowanie kursów dokształcających dla kierowców przewożących towary niebezpieczne – rejestr prowadzi starosta właściwy ze względu na miejsce wykonywania działalności,
• prowadzenie stacji kontroli pojazdów – rejestr prowadzi starosta właściwy ze względu na miejsce wykonywania działalności,
• organizowanie imprez turystycznych – rejestr prowadzi marszałek województwa,
• działalność kantorowa – rejestr prowadzi Prezes Narodowego Banku Polskiego,
• działalność gospodarcza polegająca na świadczeniu usług w zakresie pośrednictwa pracy na terenie Polski, pośrednictwa do pracy za granicą obywateli polskich, doradztwa personalnego, poradnictwa zawodowego, pracy tymczasowej – rejestr prowadzi marszałek województwa właściwy ze względu na miejsce siedziby agencji zatrudnienia.

Podsumowanie

Jak mogłeś zauważyć, istnieje wiele rodzajów działalności gospodarczej, które podlegają reglamentacji. Zatem, przed rozpoczęciem prowadzenia jakiegokolwiek biznesu, warto poznać zasady oraz wymogi, jakie będziemy musieli spełnić, aby móc go w pełni legalnie wykonywać. Pamiętajmy, że uzyskanie koncesji, zezwolenia czy wpisu do stosownego rejestru trwa określony czas. W konsekwencji termin rozpoczęcia działalności może ulec wydłużeniu.