Jak zorganizować transport żywności?

Przewóz żywności to z jeden z najczęściej dokonywanych transportów, a równocześnie wymagający spełnienia szeregu określonych warunków. Wynika to przede wszystkim z tego, że dotyczy bardzo zróżnicowanych produktów, które wymagają odmiennych warunków przewozu. Aby nie dopuścić do narażenia zdrowia przyszłych konsumentów, łańcuch spożywczy musi być odpowiednio zorganizowany z uwzględnieniem wszelkich wymogów sanitarnych. Ten szczególny rodzaj transportu wymaga zatem niezwykłej staranności i zachowania najwyższych standardów – głównie przez przewoźnika. W dzisiejszym artykule omówimy szczegółowo, jak zorganizować transport żywności, jednocześnie odpowiadając na pytania:

• Jakie przepisy regulują transport żywności?
• Jakie wymogi musi spełnić przewoźnik transportujący żywność, jaką jest mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego?
• Kto ponosi odpowiedzialność za nieprawidłowy transport produktów spożywczych?

Rodzaj żywności a wymagania w transporcie, czyli jakie przepisy regulują warunki transportu żywności?

Zgodnie z tym, o czym wspomnieliśmy na wstępie – aby przewozić żywność, należy spełnić szereg wymagań: zarówno prawnych, jak i sanitarnych. Skupiając się jednak na razie na tych pierwszych, można wyszczególnić następujące akty prawne, które określają wymagania dotyczące transportu żywności. Mianowicie są to:

• Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia;
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 178/2002 z dn. 28 stycznia 2002 r., które ustala ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego;
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 852/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych;
• Konwencja o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR);
• Umowa o międzynarodowych przewozach szybko psujących się artykułów żywnościowych i o specjalnych środkach transportu przeznaczonych do tych przewozów (ATP), przyjęta w Genewie dnia 1 września 1970 r. (znowelizowany tekst umowy wszedł w życie w Polsce dnia 14 maja 2015 r.).

Co istotne, umowa ATP to dokument obowiązujący nie tylko w naszym kraju. Jeśli więc planujesz transport żywności o charakterze transgranicznym, warto się z nim zaznajomić.

Transport mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego

W tym miejscu warto wspomnieć także o szczególnych wymaganiach dotyczących pewnej grupy żywności. Na przewoźnika, który dokonuje transportu mięsa oraz produktów pochodzenia zwierzęcego, przepisy prawa nakładają szereg dodatkowych obowiązków, które wynikają przede wszystkim ze specyfiki tych produktów. W konsekwencji, aby dokonać przewozu niniejszych artykułów, należy spełnić następujące warunki:

• Zarejestrować pojazd, który będzie dokonywał transportu mięsa lub produktów pochodzenia zwierzęcego w Głównym Inspektoracie Weterynaryjnym.
• Pojazd, którym transportuje produkty spożywcze musi być oczywiście sprawny i dokładnie czyszczony po każdym transporcie. Jeśli jest to chłodnia – musi posiadać dodatkowo system monitorujący i zapisujący temperaturę w pomieszczeniu, gdzie składowany jest ładunek.
• Kierowca powinien posiadać aktualną książeczkę sanepidowską.
• Produkty pochodzenia zwierzęcego powinny zostać zarejestrowane przez Powiatowego Lekarza Weterynarii.

Jak zorganizować transport żywności?

W przypadku transportu żywności kluczową rolę odgrywa czas. Z tego względu, najczęściej wykorzystuje się do niego pojazdy, które zapewniają nie tylko mobilność, ale przede wszystkim funkcjonalność. Podstawowy podział obejmuje pojazdy chłodnicze i grzewcze. Przystosowane są one do przewozu bardzo zróżnicowanych produktów (pochodzenia zwierzęcego, roślinnego, produktów świeżych, suchych, mrożonych, ciekłych itp.). Dobór odpowiedniego środka transportu oraz opakowań, które będą adekwatne do właściwości i cech przewożonych towarów, jest w stanie zapewnić bezpieczeństwo żywności w łańcuchu transportowym oraz gwarancję, że dotrą one do miejsca docelowego na czas.

Warto przypomnieć, że ważnym elementem podczas transportu artykułów żywnościowych jest również właściwe oznakowanie komór transportowych, prowadzenie kontroli przez kierowców lub konwojentów na etapie załadunku towarów spożywczych do komory transportowej, a także mycie i dezynfekcja powierzchni transportowych każdorazowo po rozładunku. Pamiętajmy także, aby produkty nie miały dostępu do zanieczyszczeń z zewnątrz np. owadów. Warunki transportu powinny być bowiem spełnione nie tylko w transportującym pojeździe, ale też w przestrzeni, w której towar jest ładowany i rozładowywany.

Odpowiednie zorganizowanie tego typu przewozów oraz bezpieczeństwo ładunków odgrywają tu kluczową rolę, gdyż w istotny sposób wpływają one na świeżość i zdatność towarów, a tym samym na zdrowie konsumentów tychże produktów.

Kto ponosi odpowiedzialność za nieprawidłowy transport produktów spożywczych?

Odpowiedzialność za przewożoną żywność ponosi przewoźnik, choć nie jest on właścicielem transportowanych produktów. W praktyce jednak dostarczenie konsumentom żywności wysokiej jakości i bezpiecznej dla zdrowia leży przede wszystkim w interesie producenta.

Aby nie narażać się na jakiekolwiek przykre nieprawidłowości, które mogą skończyć się nie tylko problemami zdrowotnymi konsumentów, ale i nałożeniem kar finansowych – warto, jeszcze przed podjęciem zlecenia, dokładnie określić warunki, w jakich towary mają być przewożone. Chodzi tu głównie o temperaturę oraz wilgotność powietrza. Ponadto warto ustalić procedury, jakich przewoźnik powinien przestrzegać w razie problemów na trasie – w sytuacji nieoczekiwanego postoju lub wypadku.

Jak zorganizować transport żywności? Podsumowanie

Transport żywności jest jednym z ważniejszych elementów światowego łańcucha dostaw, dlatego też wymagania w tym zakresie są bardzo duże. Ograniczenie wieloma przepisami i wymaganiami sanitarnymi sprawia, że jest to jedna z najtrudniejszych gałęzi branży transportu. Nie da się ukryć zatem, że produkty spożywcze są bardzo trudne w przewozie. Poza restrykcyjnymi normami, zróżnicowanie samych produktów jeszcze bardziej utrudnia organizację i realizację wszystkich zadań związanych z ich transportem. Ewentualne uszkodzenia mogą powodować nie tylko straty materialne, ale też zagrożenie dla przyszłych konsumentów. Zatem, aby móc przewozić żywność na dalsze odległości, trzeba odznaczać się nie tylko dobrymi umiejętnościami logistycznymi, ale i posiadać specjalnie przystosowaną flotę pojazdów.