Fundusz Pracy – kiedy nie trzeba płacić?

Jeśli jesteś pracodawcą, najpewniej opłacasz składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za swoich pracowników. W praktyce przyjęło się mówić, że składka na FP wynosi 2,45% podstawy wymiaru składki. W rzeczywistości jednak wynosi ona 2%. Pozostałe 0,45% przypada na Fundusz Solidarnościowy. Poza osobami zatrudniającymi pracowników, obowiązek uiszczania składki na poczet FP co do zasady mają także przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą. Co do zasady, ponieważ istnieją przypadki, w których składka na Fundusz Pracy nie musi być opłacana, o czym w dzisiejszym wpisie.

Zapraszamy do lektury.

Jaki jest jego cel?

Celem Funduszu Pracy i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych jest wsparcie osób, które są bezrobotne. Środki zgromadzone na ich rzecz służą promocji zatrudnienia i pomocy osobom pozostającym bez pracy. Urzędy pracy przekazują je na różnego rodzaju zasiłki dla osób bezrobotnych i świadczenia, które mają zapobiegać rozrastaniu się bezrobocia. Środki te przeznacza się również na prace interwencyjne czy programy dofinansowujące uzyskiwanie nowych umiejętności przez osoby niemające pracy.

W jakich przypadkach nie mamy obowiązku płacenia składek na Fundusz Pracy?

Tak ja wspominaliśmy wcześniej, każdy pracodawca oraz przedsiębiorca mają co do zasady obowiązek opłacania takich składek. Istnieją jednak pewne wyłączenia z obowiązku opłaty składek na FP. Nie musimy płacić składki na Fundusz Pracy za:

• pracowników, którzy otrzymują wynagrodzenie niższe od minimalnego (dotyczy więc to w szczególności osób zatrudnionych na część etatu),
• osoby wykonujące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, jeżeli tylko takie zatrudnia pracodawca,
• osoby mające powyżej 55 lat w przypadku kobiet i 60 lat w przypadku mężczyzn,
• pracowników zatrudnionych na postawie umowy o pracę, po powrocie z urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego lub wychowawczego, przez 36 miesięcy od miesiąca następnego po miesiącu, w którym zakończył się urlop,
• osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, mające powyżej 50 lat, które przed przyjęciem do pracy przez 30 dni były zarejestrowane jako bezrobotne, przez 12 miesięcy od pierwszego miesiąca po podpisaniu umowy,
• pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, mających poniżej 30 lat, którzy zostali skierowani do pracy przez urząd pracy, przez 12 miesięcy od pierwszego miesiąca po podpisaniu umowy,
• duchownych,
• osoby pobierające zasiłki stałe, świadczenia pielęgnacyjne, specjalne zasiłki opiekuńcze lub dodatki do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka,
• zasiłki dla opiekuna, osoby podlegające ubezpieczeniu społecznemu rolników, żołnierzy niezawodowych w służbie cywilnej, osoby odbywające zastępcze formy służby wojskowej, osoby pobierające świadczenia szkoleniowe,
• osoby świadczące pracę na podstawie umowy uaktywniającej,
• osoby sprawujące osobistą opiekę nad dzieckiem, o których mowa w art. 6a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz doktorantów otrzymujących stypendia doktoranckie.

Składek na Fundusz Pracy nie mają obowiązku uiszczać również przedsiębiorcy, którzy opłacają tzw. Mały ZUS. Jednak tylko wtedy, gdy podstawa wymiaru ich składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest niższa niż wynosi minimalne wynagrodzenie za pracę.

Wynagrodzenie poniżej minimalnej kwoty a Fundusz Pracy

Przykład

Jak wyżej wskazano, pracodawca nie ma obowiązku opłacania składki na FP, jeśli jego pracownik otrzymał w danym miesiącu wynagrodzenie niższe od minimalnego. Załóżmy więc, że naszego pracownika, pana Jacka, zatrudniamy na pół etatu. Jego miesięczne wynagrodzenie brutto w sierpniu wyniosło 2400 zł. Jako że kwota ta jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, jesteśmy zwolnieni z opłacania składek na Fundusz Pracy. W 2021 r. minimalne wynagrodzenie wynosi bowiem 2800 zł brutto.

Natomiast we wrześniu pan Jacek podjął dodatkową pracę na podstawie umowy zlecenie i otrzymał za nią wynagrodzenie w kwocie 700 zł brutto. Łączny dochód z obu tytułów wynosi więc 3100 zł brutto. W takim przypadku zarówno pracodawca, jak i zleceniodawca mają obowiązek odprowadzić składki na Fundusz Pracy.

Własna działalność gospodarcza a FP

Dla ZUS-u osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą jest zarówno ubezpieczonym, jak i płatnikiem składek za pracowników. W związku z tym, na kwestię płacenia składek na rzecz FP należy spojrzeć z dwóch stron. Przedsiębiorca nie ma obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy za siebie, jeśli:

• ma prawo do korzystania z preferencyjnych składek ZUS (w tym przypadku podstawa składek na ubezpieczenia społeczne wynosi 30% minimalnego wynagrodzenia brutto, czyli mniej niż wynagrodzenie minimalne),
• ukończył 60. rok życia w przypadku mężczyzn lub 55. rok życia w przypadku kobiet.