Za co Inspektorat Transportu Drogowego (ITD) może ukarać kierowcę?
Praca kierowcy i funkcjonowanie przedsiębiorstwa transportowego związane jest z przestrzeganiem wielu przepisów, w szczególności podczas wykonywania spedycji międzynarodowych. Inspekcja Transportu Drogowego (w skrócie: ITD) to jeden z tych organów, o którym trzeba wiele wiedzieć w tej branży. Uprawniony jest on między innymi do przeprowadzania kontroli zarówno w przedsiębiorstwach, jak i kontroli drogowych. Mogą one dotyczyć zarówno samego transportu, jak i ruchu drogowego, do których się dziś ograniczmy. W związku z tym, jakie uprawnienia mają Inspektorzy Transportu Drogowego oraz za co ITD może ukarać kierowcę? Jak wysokie kary mogą oni nakładać?
O tym wszystkim w dzisiejszym artykule.
Zapraszamy do lektury.
Za co ITD może ukarać kierowcę?
Zacznijmy od konkretów. Inspekcja Transportu Drogowego może ukarać kierowcę m.in. za naruszenie:
- obowiązku posiadania w pojeździe wymaganych dokumentów, np. karty kierowcy, czy licencji przedsiębiorstwa na transport drogowy rzeczy,
- zasad dotyczących maksymalnego dziennego czasu prowadzenia pojazdu, dziennego czasu odpoczynku lub maksymalnego czasu prowadzenia pojazdu bez przerwy,
- zasad regulujących użytkowanie urządzeń rejestrujących samoczynnie prędkość jazdy, czas jazdy i czas postoju, obowiązkowe przerwy i czas odpoczynku (tachografu).
W związku z wykonywanymi zadaniami, Inspektor ITD ma prawo wstępu do pojazdu i kontroli dokumentów. W odniesieniu do kierowców zawodowych – uprawniony jest do kontroli karty kierowcy i karty przedsiębiorstwa, a także zainstalowanych lub znajdujących się w pojeździe urządzeń pomiarowo-kontrolnych lub tachografu cyfrowego. Może również kontrolować masę, nacisk osi i wymiary pojazdu przy użyciu przyrządu pomiarowego.
Ustawa o transporcie drogowy zakłada, że za naruszenie w przewozie winne są co najmniej trzy osoby: kierowca, właściciel firmy oraz zarządzający, np. kierownik transportu. Jeżeli więc przekroczony zostanie czas pracy kierowcy o godzinę – kierowca ciężarówki zostanie ukarany mandatem karnym – a pozostali karami administracyjnymi.
Uwaga!
Trzeba przy tym pamiętać, że osoby wykonujące transport drogowy to nie tylko podmioty wpisane do ewidencji działalności gospodarczej. To także te, które formalnie takiej działalności nie zgłosiły, ale ją wykonują. Przedsiębiorcą wykonującym transport drogowy jest bowiem każdy podmiot, który faktycznie podejmuje działalność gospodarczą, bez względu na to, czy ją zarejestrował.
Zmiany od 2011 roku
Od stycznia 2011 r. do zadań ITD nie należy już tylko kontrola tzw. zawodowych kierowców oraz działalności przedsiębiorców wykonujących przewóz drogowy. Od tego czasu, funkcjonariusze Inspekcji Ruchu Drogowego mogą zatrzymać i ukarać kierowcę także samochodu osobowego. Jednak takie uprawnienia przysługują im wyłącznie w konkretnych sytuacjach, a mianowicie, gdy:
- zachodzi uzasadnione podejrzenie, że kierujący znajduje się pod wpływem alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu;
- kierujący naruszył przepisy ruchu drogowego, a to naruszenie zostało zarejestrowane za pomocą przyrządów kontrolno-pomiarowych lub urządzenia rejestrującego;
- kierujący rażąco naruszył przepisy ruchu drogowego lub spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym.
Dokonując zatrzymania, inspektorom przysługują uprawnienia takie, jakie mają funkcjonariusze Policji. Mają prawo wylegitymować kierującego, sprawdzić dokumenty (prawo jazdy, dowód rejestracyjny, dowód zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego OC lub stwierdzającego opłacenie składki), mogą również sprawdzić stan trzeźwości kierującego oraz stan techniczny pojazdu.
Wysokość kary
Zgodnie z art. 92a ustawy o transporcie drogowym, podmiot wykonujący przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym przewozem z naruszeniem obowiązków lub warunków przewozu drogowego podlega karze pieniężnej w wysokości od 50 złotych do 12 000 złotych za każde naruszenie. Z tym, że przedsiębiorca prowadzący pośrednictwo przy przewozie osób z naruszeniem obowiązków lub warunków przewozu drogowego podlega karze pieniężnej w wysokości od 5000 złotych do 40 000 złotych za każde naruszenie.
Wykaz naruszeń, oraz wysokości grzywien za poszczególne naruszenia określa załącznik nr 1 do ustawy. Znajduje się on na końcu aktu prawnego.
W tym miejscu warto także wspomnieć, że suma kar pieniężnych nałożonych na kierowcę, za naruszenia stwierdzone podczas jednej kontroli drogowej nie może przekroczyć kwoty 12 000 zł.
Uwaga!
Wiele osób ma wątpliwości co do tego, czy kierowca może otrzymać mandat podczas kontroli ITD w przedsiębiorstwie. W związku z tym, warto wskazać, że ustawodawca nie przewidział żadnych wyjątków w zakresie miejsca przeprowadzania kontroli. Zgodnie więc z powyższym przepisem – kierowcę można ukarać zarówno podczas kontroli drogowej, jak i podczas kontroli w przedsiębiorstwie.
Za co ITD może ukarać kierowcę? Podsumowanie
Jak się okazuje, ITD może kontrolować zarówno pojazdy ciężarowe, jak i osobowe w obszarze ruchu drogowego, co zapewne okazało się nieraz dużym zaskoczeniem dla kierowców tzw. osobówek. Na kierowcę zawodowego, kara grzywny może zostać nałożona podczas kontroli przeprowadzanej w trakcie przewozu, jak i tej dokonywanej w siedzibie firmy. To dość istotna zmiana ponieważ do końca 2011 roku nakładano je tylko na drodze.