Upadłość przedsiębiorcy 2021

Do czasu nowelizacji przepisów w marcu 2020 roku, ogłoszenie upadłości przez przedsiębiorcę nie cieszyło ani się popularnością, ani zadowoleniem wśród upadłych. O ile samo ogłoszenie upadłości rzadko może cieszyć, poprzednie regulacje przysparzały dodatkowych problemów. Bardzo często upadłość wiązała się bowiem z niecałkowitym umorzeniem zobowiązań dłużnika. W konsekwencji – mimo ogłoszenia upadłości przez przedsiębiorcę – wciąż wisiało nad nim widmo dalszych długów i postępowań egzekucyjnych. Wraz z nowelizacją przepisów, kwestia ta się zmieniła. Choć nagłaśniane są jedynie pozytywne zmiany (nazywane rewolucją) w upadłości konsumenckiej, dotyczą one także przedsiębiorców. Nowelizacja wprowadziła zarówno nowe wymogi formalne, jak i schematy, według których prowadzone są postępowania. Czym charakteryzuje się upadłość przedsiębiorcy 2021?

Szczegóły poniżej.

Kiedy upadłość przedsiębiorcy jest konieczna?

Mimo nowelizacji prawa upadłościowego, podstawy do ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy nie zostały zmienione. Zatem podstawowym kryterium była i nadal jest niewypłacalność. Dodatkowo, dłużnik prowadzący działalność gospodarczą powinien posiadać odpowiednią liczbę wierzycieli oraz majątek odpowiedniej wartości, który wystarczy na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego oraz częściową spłatę wierzycieli.

Czym jest owa niewypłacalność?

Przez to pojęcie, wskazane przez ustawodawcę w przepisach, należy rozumieć stan, w którym dłużnik nie jest w stanie już spłacać zaciągniętych przez siebie zobowiązań pieniężnych. Formalnie, nazywa się taką sytuację utratą zdolności do spłaty wymagalnych zobowiązań. Dodatkowo, stan niewypłacalności co do zasady powinien trwać minimum 3 miesiące.

W kontekście potencjalnego postępowania upadłościowego, stan niewypłacalności powinien mieć charakter trwały. Oznacza to, że dłużnik utracił zdolność do regulowania zobowiązań obecnych oraz tych w przyszłości. W skrócie, nie ma on jakiejkolwiek szansy na to, że jego sytuacja finansowa ulegnie poprawie.

Uwaga!

Stan niewypłacalności to nie tylko brak spłaty zaciągniętych zobowiązań przez okres 3 miesięcy. Wskazany termin pełni pewnego rodzaju narzędzie pomocnicze. Pomaga w sytuacji, gdy utrata zdolności do spłaty wymaganych zobowiązań nie jest jednoznaczna.

Przykład

Pani Edyta prowadziła restaurację, która w wyniku pożaru doszczętnie spłonęła. Kobieta nie posiadała majątku pozwalającego na spłatę zobowiązań i nie miała możliwości znalezienia pracy ze względu na stan zdrowia. Wówczas, powinna ona złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości od razu. Oczekiwanie na co najmniej trzy miesięczne zaległości w spłatach mogłoby doprowadzić do złożenia  wniosku o ogłoszenie upadłości z opóźnieniem. Do utraty zdolności płatniczej doszło bowiem wcześniej.

Odpowiednia liczba wierzycieli oraz majątek

Wyżej wspominaliśmy także o odpowiedniej liczbie wierzycieli. Aby dany przedsiębiorca mógł ogłosić upadłość, musi posiadać co najmniej dwóch różnych wierzycieli. W przypadku, gdy przedsiębiorca posiada dług tylko u jednego wierzyciela – nawet bardzo pokaźnej kwoty – nie będzie mógł skorzystać z instytucji ogłoszenia upadłości.

Trzecia przesłanka umożliwiająca ogłoszenie upadłości przez przedsiębiorcę odnosi się do dysponowania przez dłużnika odpowiednią sumą pieniężną. W praktyce sprowadza się do tego, ażeby przedsiębiorca – z pozostałego mu majątku – był w stanie pokryć koszty postępowania i częściowo spłacić wierzycieli.

Podsumowując. Aby przedsiębiorca mógł ogłosić upadłość powinien być w stanie wykazać:

1. Stan niewypłacalności, który trwa co najmniej 3 miesiące lub inne okoliczności, które świadczą o tym, że stan ten ma charakter trwały i nie ulegnie poprawie.
2. Posiadanie co najmniej dwóch różnych wierzycieli.
3. Dysponowanie odpowiednim majątkiem na pokrycie kosztów postępowania i częściową spłatę wierzycieli.

Upadłość przedsiębiorcy – zmiany w 2020 roku i sytuacja w 2021 roku

Skoro znamy już podstawy, kiedy przedsiębiorca powinien ogłosić upadłość możemy przejść do szczegółów. Aby było prościej, zaczniemy od krótkiej listy zmian, aby następnie szerzej omówić poszczególne zagadnienia. Co więc zmieniło się w prawie upadłościowym dla przedsiębiorców? Przede wszystkim:

1. Cel postępowania.
2. Nowe tryby oddłużania upadłego przedsiębiorcy.
3. Plan spłaty wierzycieli.
4. Utrata nieruchomości z jednoczesnym przyznaniem środków na najem.

Zacznijmy od tego, że istotnej zmianie uległ cel prowadzenia postępowania upadłościowego w stosunku do upadłego. Dotychczas, celem postępowania było maksymalne zaspokojenie wierzycieli, a oddłużenie upadłego było kwestią wtórną. Niekiedy prowadziło to do sytuacji, kiedy upadli przedsiębiorcy kończyli postępowanie upadłościowe z długami. Konieczne było zatem składanie dodatkowego wniosku o umorzenie tychże zobowiązań lub przeprowadzenie dodatkowej upadłości konsumenckiej. Po nowelizacji, upadłość przedsiębiorcy powinna być przeprowadzona tak, aby umożliwić umorzenie długów upadłego, nawet tych, których nie udało się spłacić w trakcie trwania postępowania.

Obecnie proces oddłużenia przedsiębiorcy jest możliwy w takich samych trybach, jak dla konsumentów. Mianowicie:

• poprzez ustalenie planu spłaty wierzycieli na wniosek upadłego;
• na skutek umorzenia zobowiązań bez planu spłaty, jeśli upadły wykazuje trwałą niezdolność do wykonywania planu;
• przy warunkowym umorzeniu zobowiązań, jeśli niezdolność upadłego nie ma charakteru trwałego (np. trudności na rynku pracy w związku z pandemią, która wiążę się z brakiem możliwości podjęcia zatrudnienia).

Jak wynika z jednego z wymienionych powyżej trybów – upadły przedsiębiorca również może liczyć na umorzenie jego zobowiązań bez konieczności ustalania planu spłaty. Jeszcze przed nowelizacją,  plan spłaty wierzycieli był obowiązkowym elementem postępowania upadłościowego przedsiębiorcy.

Ostatnia wymieniona zmiana to niezaprzeczalnie jedna z tych najbardziej pozytywnych. Dotychczas rozwiązanie to odnosiło się wyłącznie do konsumentów, a równocześnie wiązało się z wieloma obawami upadłych przedsiębiorców przed utratą dachu nad głową, jeśli posiadali oni nieruchomości na własność. Obecnie, w toku postępowania taka nieruchomość najpewniej także zostanie sprzedana, jednak nie pozostanie on bez niczego. Upadły przedsiębiorca może bowiem liczyć na środki na najem innego lokalu mieszkalnego na okres od roku do dwóch lat.

Upadłość przedsiębiorcy 2021 – podsumowanie

Mimo, że zmiany w 2020 roku objęły całe prawo upadłościowe, mówi się tylko o rewolucji w upadłości konsumenckiej. Z niewiadomych względów, pomija się pozytywne zmiany zasad związanych z upadłością przedsiębiorców. W każdym z tych przypadków, decyzja o przeprowadzeniu postępowania upadłościowego oznacza ogromną zmianę w życiu człowieka. Jednakże czasami jest to jedyna droga na pozbycie się zadłużenia.