Ubezpieczenie OC firmy – czy jest obowiązkowe?

Czy prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą, obowiązkowo należy posiadać ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (w skrócie OC)? Czy ubezpieczenie OC firmy jest zawsze obowiązkowe? Już w tym miejscu należy zaznaczyć, że nie ma żadnego przepisu, który nakładałby obowiązek posiadania ubezpieczenia OC na każdą działalność gospodarczą. Zależy on bowiem od tego, jakiego rodzaju działalność jest prowadzona. Znaczna większość zawodów czy rodzajów działalności nie ma takiego ustawowego obowiązku. Przepisy przewidują jednak, że niektóry firmy – ze względu na charakter prowadzonej działalności – muszą posiadać ubezpieczenie OC. Najczęściej są to zawody wymagające specjalistycznej wiedzy i umiejętności, których nieodpowiednie wykonywanie może narazić klienta na poniesienie dotkliwej szkody.

W dzisiejszym artykule zajmiemy się wyjaśnieniem:

• W jakich przypadkach wykupienie ubezpieczenia OC firmy jest obowiązkowe?
• Co to właściwie oznacza?
• Jakie skutki mogą zagrozić przedsiębiorcy, który nie wywiązał się z nałożonego na niego obowiązku?

Zapraszamy do lektury.

Ubezpieczenie OC firmy

W życiu prywatnym ubezpieczamy się nieustannie – wyjeżdżając na wakacje, kupujemy polisę OC na auta, czy ubezpieczamy domy lub mieszkania. Jest to zatem element, który nieustannie towarzyszy nam w życiu codziennym i chroni nas przed ewentualnymi szkodami. Podobnie jest w przypadku prowadzenia mniejszej lub większej działalności gospodarczej.

Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może w konkretnych okolicznościach zapewniać przedsiębiorcy ochronę przed nadmiernym ryzykiem wynikającym z roszczeń kierowanych wobec niego przez osoby trzecie. Ubezpieczenie OC pozwala na wypłatę odszkodowania wtedy, gdy dojdzie do szkody wykonanej przez przedsiębiorcę. Wtedy nie musi płacić on poszkodowanemu z własnej kieszeni, a wydatki te pokrywa ubezpieczyciel. Najczęściej umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody wyrządzone osobom trzecim będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia.

Mimo że ubezpieczenie OC firmy co do zasady jest dobrowolne, przepisy nakładają obowiązek jego posiadania na przedstawicieli kilkudziesięciu zawodów w Polsce.

Obowiązkowe ubezpieczenie OC firmy

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa w Polsce do zawarcia umowy ubezpieczenia OC są zobligowane niektóre zawody i rodzaje działalności. Ze względu na swój charakter są one znacznie bardziej narażone na ryzyko wyrządzenia szkody osobom trzecim. Są to m.in.:

• lekarze, zakłady opieki zdrowotnej, dysponenci jednostek ratownictwa medycznego;
• adwokaci, radcy prawni, notariusze;
• podmioty usługowo prowadzące księgi rachunkowe;
• doradcy podatkowi;
• agenci lub brokerzy ubezpieczeniowi;
• komornicy sądowi;
• rzeczoznawcy majątkowi;
• pośrednicy nieruchomości;
• architekci i inżynierowie budownictwa;
• biegli rewidenci;
• rzecznicy patentowi.

Wszystkie powyższe podmioty muszą zawrzeć polisę przed rozpoczęciem działalności.

W przypadku obowiązkowego ubezpieczenia OC, właściwe ustawy branżowe przewidują szczegółowe zasady ich zawierania i określone wymogi co do postanowień w nich zawartych. Przykładowo dla agenta ubezpieczeniowego będzie to Ustawa z dnia 22 maja 2003 roku o działalności ubezpieczeniowej i Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 czerwca 2005 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania czynności agencyjnych.

Ubezpieczenie OC firmy – biuro rachunkowe

Jeśli prowadzisz biuro rachunkowe, które usługowo zajmuje się prowadzeniem ksiąg rachunkowych – jesteś zobligowany do zawarcia ubezpieczenia OC. Natomiast z obowiązku ubezpieczenia zwolnione są te nich, które prowadzą tylko podatkowe księgi przychodów i rozchodów. Obowiązek ten nie dotyczy również tych, które wypełniają deklaracje podatkowe, o ile nie posiadają uprawnień np. doradcy podatkowego.

Skutki braku ubezpieczenia

Ubezpieczenie OC firmy ma ją chronić przed ponoszeniem finansowych start. Jednak z drugiej strony nałożenie na określone podmioty obowiązku zawarcia umowy OC zapewnia także ochronę praw osób potencjalnie poszkodowanych przez sprawcę szkody. Można zatem stwierdzić, że obligatoryjność OC nie wynika z chęci zwolnienia niektórych podmiotów z odpowiedzialności, ale ma na celu zapewnienie, by poszkodowani byli w stanie zaspokoić swoją szkodę.

W konsekwencji na zawody, które ze względu na swój charakter posiadają wysokie ryzyko narażenia klienta na poniesienie dotkliwej szkody, nałożono obligatoryjny obowiązek posiadania ubezpieczenia OC. Wówczas obie strony zostają względnie zabezpieczone. Firma przed utratą płynności finansowej w wyniku konieczności zapłaty wysokiego odszkodowania.  Poszkodowany ma natomiast pewność, że otrzyma należną sumę pieniężną za poniesioną szkodę lub stratę.

Jeśli dany podmiot nie posiada obowiązkowego ubezpieczenia OC, musi liczyć się z poniesieniem określonych konsekwencji.

W przypadku obowiązkowego OC biur rachunkowych, brak wykupienia polisy może skutkować nałożeniem kary grzywny, a nawet kary ograniczenia wolności. Zgodnie bowiem z art. 79 pkt 7 ustawy o rachunkowości, kto wbrew przepisom ustawy prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych bez spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia, o którym mowa w art. 76h ust. 1, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

W niektórych przypadkach niewykupienie obowiązkowej polisy może skutkować także pozbawieniem praw do wykonywania zawodu.

Podsumowanie

Mimo tego, że otwarcie i prowadzenie działalności gospodarczej staje się coraz mniej skomplikowane, nie zmniejszyło się ryzyko związane z wyrządzeniem szkody osobie trzeciej i utratą płynności finansowej. Jeden błąd może zabrać przedsiębiorcy wszystko, nad czym ciężko pracował przez kilka czy nawet kilkanaście lat. Dlatego o ubezpieczeniu OC firmy warto pomyśleć nawet wtedy, gdy nie mamy ustawowego obowiązku jego posiadania. Powinien o nim myśleć zarówno mały, lokalny przedsiębiorca, jak i duża firma o znacznie większym zasięgu.

Przeczytaj także: Jak zarejestrować jednoosobową działalność gospodarczą – krok po kroku.