NIP europejski – kto ma obowiązek jego posiadania?

Aby dokonywać transakcji z kontrahentem zagranicznym, pierwszym krokiem jaki musisz podjąć to rejestracja, jako podatnik VAT UE. Dzięki temu, uzyskasz tzw. NIP europejski – pozwalający na prawidłowe rozliczenie handlu zagranicznego. Jeśli zamierzasz dokonać transakcji z przedsiębiorcą z innego kraju niż Polska, bardzo ważnym jest, aby najpierw podjąć odpowiednie kroki prawne. Dzisiejszy artykuł ma na celu wyjaśnienie:

• czym jest europejski NIP?
• kto ma obowiązek jego posiadania?
• jak uzyskać NIP europejski?
• kto musi zarejestrować się jako podatnik VAT UE?

NIP europejski

NIP europejski to nic innego jak numer identyfikacji podatkowej. Jedyną kwestią, jaka odróżnia go od tego krajowego, to jego zastosowanie przy wszelkich operacjach wewnątrzwspólnotowych. Przedsiębiorca, który go nie posiada, a dokona wewnątrzwspólnotowej transakcji może mieć poważne problemy. Szczególnie przy rozliczaniu podatku od towarów i usług.

NIP UE wygląda podobnie jak zwykły numer identyfikacji podatkowej, tyle tylko, że jest poprzedzony skrótem określającym dany kraj. W przypadku naszego państwa przedrostek to PL. NIP europejski ma zastosowanie jedynie w transakcjach z krajami Unii Europejskiej.

Kto ma obowiązek posiadania europejskiego numeru NIP?

Nie tylko czynni podatnicy VAT mogą dokonywać operacji finansowych wewnątrz Unii Europejskiej. Z tej możliwości mogą skorzystać również przedsiębiorcy zwolnieni z podatku od towarów i usług. Przepisy jednak nie kształtują ich obowiązków w taki sam sposób.

Zgodnie z przepisami, bezwzględny obowiązek rejestracji do VAT-UE dotyczy czynnych podatników VAT przed zawarciem przez nich transakcji dotyczącej wewnątrzwspólnotowego:

• nabycia towarów (WNT),
• dostawy towarów (WDT),
• świadczenia usług, w stosunku do których rozliczenie z tytułu podatku VAT spoczywa na nabywcy usługi,
• nabycia usług przy których to polski podatnik jest zobligowany do rozliczenia podatku VAT z tytułu zawartej transakcji.

Podatnicy korzystający ze zwolnienia z VAT również muszą dokonać rejestracji do VAT-UE przed dokonaniem transakcji z przedsiębiorcą z innego kraju UE. Jedynym aspektem, jaki odróżnia ich obowiązek do rejestracji, od czynnych podatników VAT jest sytuacja, gdy przedsiębiorca dokonuje transakcji dotyczącej wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Aby dokonać jedynie takiej transakcji, nie ma on obowiązku rejestracji do VAT UE.

Kto musi zarejestrować się jako podatnik VAT UE?

Zarejestrowanie się jako podatnik VAT UE jest równoznaczne z nadaniem europejskiego NIP-u. Jednak wymagania dotyczące samego zarejestrowania się jako podatnik VAT UE są nieco inne. A mianowicie, musisz zarejestrować się jako podatnik VAT UE jeżeli chcesz:

• dokonywać transakcji z kontrahentami zagranicznymi w UE;
• dokonywać transakcji wewnątrzwspólnotowych i korzystasz ze zwolnienia VAT z uwagi na nieprzekroczenie obrotu 200 tys. zł oraz gdy:
  • wartość transakcji wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów przekroczyła w danym roku podatkowym równowartość 50 tys. zł;
  • chcesz świadczyć wewnątrzwspólnotowo usługi, dla których miejscem rozliczenia podatku z transakcji jest kraj nabywcy.

Uwaga!

Na zarejestrowanego przedsiębiorcę, jako podatnika VAT UE nałożono dodatkowe obowiązki. Jest nim m.in. składanie comiesięcznych deklaracji VAT UE. Każdy przedsiębiorca, który posiada NIP UE i dokonał jakiejkolwiek transakcji przy jego użyciu zobligowany do jej sporządzenia. Dokument taki nie jest tym samym co deklaracja podatkowa, lecz swego rodzaju podsumowaniem wszystkich wewnątrzwspólnotowych operacji w danym miesiącu. Należy złożyć go w swoim urzędzie skarbowym.

Jak uzyskać NIP europejski?

Aby uzyskać NIP europejski, powinieneś złożyć odpowiedni wniosek (VAT-R/UE) we właściwym Urzędzie Skarbowym, w którym wcześniej była rejestrowana Twoja firma jako podatnik VAT. Nowy NIP nie będzie się wiele różnił od starego. Tak jak wspomnieliśmy wcześniej, do poprzedniego numeru NIP zostanie jedynie dodany przedrostek PL.

Czy cała procedura nadania europejskiego numeru NIP trwa długo?

Nie. Załatwiając sprawę osobiście w urzędzie powinna ona zostać załatwiona od razu. Ze względu na obecną sytuację epidemiologiczną, wiele osób stara się jednak omijać miejsca publiczne. Na szczęście nic nie szkodzi na przeszkodzie ku uzyskaniu NIP-u europejskiego. Wniosek o rejestracje można również wysłać pocztą lub złożyć elektronicznie przy wykorzystaniu podpisu kwalifikowanego. Cała procedura z pewnością nie trwa tyle, co załatwienie sprawy osobiście w urzędzie, jednak mimo wszystko powinna zająć maksymalnie kilka dni.

NIP europejski – podsumowanie

Jak mogłeś zauważyć, procedura nadania NIP-u europejskiego nie należy do tych z grona skomplikowanych. Jako osoba prowadząca działalność gospodarczą, z pewnością masz za sobą trudniejsze procedury. Mimo wszystko, nie można lekceważyć tego obowiązku. Dlatego pamiętaj, żeby przed dokonaniem jakiejkolwiek transakcji z zagranicznym kontrahentem z kraju UE, musisz dopilnować swojego obowiązku i zarejestrować się do VAT UE – w celu uzyskania europejskiego numeru NIP.