Czym jest Intrastat i dla kogo jest obowiązkowy?

Transakcje między kontrahentami z różnych krajów Unii Europejskiej są pod względem proceduralnym w zasadzie identyczne, jak transakcje z kontrahentami krajowymi. Nie występują tu dodatkowe formalności, czy obciążenia celne. Niewątpliwie jest to ogromne ułatwienie dla wszystkich przedsiębiorców prowadzących biznes poza granicami swojego kraju. Taki stan rzeczy jest jednak w pewnym stopniu kłopotliwy dla urzędów celnych i aparatu państwa. Dlaczego? Organy administracji publicznej utraciły bowiem możliwość zbierania danych statystycznych odnośnie transakcji wewnątrzwspólnotowych. Jest to z wielu względów potrzebne i istotne. Z tego właśnie powodu wprowadzono tzw. system Intrastat. W dzisiejszym artykule opiszemy:

• Czym jest Intrastat?
• Kto musi z niego korzystać?
• Jak, kiedy i komu należy przekazywać deklaracje Intrastat?
• Jakie są kary za niezłożenie wymaganej deklaracji?

Czym jest Intrastat?

Intrastat to system gromadzenia danych, stworzony do celów statystycznych. Zawiera on informacje dotyczące wywozu i przywozu towarów wspólnotowych, które nie podlegają zgłoszeniu celnemu. Dane do Intrastat dostarczają przedsiębiorcy. Są to niezbędne informacje o obrocie handlowym pomiędzy krajami członkowskimi Unii Europejskiej.

Kto musi korzystać z Intrastat?

Nie wszyscy przedsiębiorcy dokonujący transakcji wewnątrzwspólnotowych są zobowiązani do dostarczania informacji do Intrastat. Zgodnie z przepisami, muszą zostać spełnione odpowiednie warunki, aby powstał obowiązek przekazania deklaracji Intrastat. Obowiązek ten spoczywa na:

• osobach fizycznych, prawnych oraz na jednostkach organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej (czyli zarówno na przedsiębiorcach z CEIDG, jak i KRS),
• które są podatnikami VAT, dokonują wymiany handlowej z innymi państwami Unii Europejskiej i przekroczyły ustalone progi.

Zobowiązanie do wypełnienia deklaracji Intrastat powstaje, jeśli:

• wartość dokonanych wywozów lub przewozów towarów w roku poprzedzającym rok sprawozdawczy przekroczyła wartość określoną odpowiednio dla ustalonego na aktualny rok sprawozdawczy progu podstawowego w przywozie lub w wywozie,
• wartość dokonanych przywozów lub wywozów towarów przekroczyła w danym roku sprawozdawczym wartość określoną dla ustalonego na dany rok sprawozdawczy progu podstawowego w przywozie lub w wywozie.

Jeżeli dany przedsiębiorca nie spełnia powyższych warunków, jest całkowicie zwolniony z obowiązku przekazywania informacji do systemu Intrastat.

Progi w Intrastat

W poprzednim akapicie wspomnieliśmy, że obowiązek powstaje dopiero wtedy, gdy zostaną przekroczone odpowiednie progi. Są to progi statystyczne, stanowiące pułap obrotów towarowych w UE, których przekroczenie powoduje obowiązek złożenia deklaracji Intrastat. Wyróżniamy dwa rodzaje progów:

• podstawowy – jego przekroczenie skutkuje koniecznością przekazania ogólnych informacji przewozowych,
• szczegółowy, którego przekroczenie obliguje przedsiębiorcę do złożenia bardziej szczegółowych danych odnośnie transakcji.

Po przekroczeniu progu podstawowego należy przekazać następujące informacje:

1. okres sprawozdawczy,
2. rodzaj deklaracji,
3. kod izby celnej, do której adresowana jest deklaracja Intrastat,
4. odbiorca przy przywozie, nadawca przy wywozie,
5. przedstawiciel, jeśli zgłoszenie jest dokonywane przez niego,
6. łączna wartość fakturowa w polskich złotych,
7. łączna liczba pozycji,
8. numer pozycji,
9. opis towaru,
10. kod kraju wysyłki dla przywozu lub kod kraju przeznaczenia dla wywozu,
11. kod rodzaju transakcji,
12. kod towaru,
13. masa netto,
14. ilość w uzupełniającej jednostce miary,
15. wartość fakturowa w polskich złotych,
16. wypełniający.

Natomiast po przekroczeniu progu szczegółowego należy jeszcze dodać informacje o:

• łącznej wartości statystycznej w polskich złotych,
• kodzie warunków dostawy,
• kodzie rodzaju transportu.

Wysokość ww. progów ustala rokrocznie Prezes Głównego Urzędu Statystycznego na kolejny rok sprawozdawczy. Ich wartości ustalane są odrębnie dla importu i eksportu.

Jak i kiedy należy złożyć deklarację?

Zgłoszenia za dany miesiąc (tj. okres sprawozdawczy) należ dokonać nie później niż do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu sprawozdawczym.

W Polsce urzędem właściwym do przekazywania informacji do systemu Intrastat jest Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Szczecinie.

Składanie deklaracji Intrastat odbywa się poprzez usługę e-Intrastat na platformie usług elektronicznych skarbowo-celnych (PUESC). W pierwszej kolejności należy założyć konto na PUESC oraz zarejestrować swoje dane w SISC. Należy posiadać podpis elektroniczny. Szczegółowa instrukcja dokonywania zgłoszeń w systemie e-Intrastat znajduje się tutaj.

Konsekwencje niezłożenia deklaracji Intrastat

Choć informacje pozyskane w Intrastat używane są jedynie do celów statystycznych, to ich nieprzekazanie może skutkować karą pieniężną. Przepisy wskazują, że organ celny ma możliwość trzykrotnie upomnieć podmiot zobowiązany o przekazaniu odpowiednich danych. Jeżeli upomnienia nie przyniosą skutku, organ nakłada karę w wysokości 3000 zł za każdy okres sprawozdawczy (miesiąc), w którym obowiązek nie został spełniony.