Baza Danych Odpadowych – kto musi się rejestrować?

Obowiązkiem podmiotów produkujących i gromadzących sporą ilość odpadów jest dostosowanie się do szeregu wymogów związanych z ochroną środowiska. Aby usprawnić zarządzanie gospodarką śmieciową, stworzono specjalnie do tego przystosowany system teleinformatyczny. Baza Danych Odpadowych (dalej: BDO) służy do gromadzenia informacji o odpadach i ma zapewnić elektroniczną realizację obowiązków rejestrowych, ewidencyjnych i sprawozdawczych.

Poniżej zajmiemy się omówieniem:

• Jakie podmioty podlegają obowiązkowi rejestracji w rejestrze BDO?
• Które z nich stanowią wyjątki i nie muszą się rejestrować?
• Jakie kary grożą za naruszenie przepisów dotyczących ochrony środowiska?

Zapraszamy do lektury.

Baza Danych Odpadowych – istota rejestru

BDO to rejestr podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami na polskim rynku. Stanowi integralną część bazy danych o opakowaniach i produktach oraz o gospodarce odpadami, tzw. BDO. Głównym celem powstania BDO jest gromadzenie informacji dotyczących podmiotów gospodarczych, które zajmują się wytwarzaniem odpadów. Ma to wpłynąć na sprawniejsze zarządzanie gospodarką śmieciową oraz zwalczyć niewłaściwe praktyki firm, jeśli chodzi o gospodarowanie odpadami.

Rejestr oraz sama baza powstały na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach. Określa ona szczegółowe zasady prowadzenia BDO, a także to, kto i w jakich okolicznościach musi dokonać rejestracji.

Kto podlega obowiązkowi rejestracji w BDO?

Analizując przepisy ww. ustawy, można dojść do mylnego wniosku, że obowiązkowi rejestracji w BDO podlegają niemal wszystkie podmioty gospodarcze i nie tylko. Zdecydowanie lista podmiotów podlegających obowiązkowej rejestracji jest długa. Znajdziemy na niej nie tylko zakłady produkcyjne czy sklepy wielobranżowe, ale także zakłady fryzjerskie, gabinety lekarskie i sklepy spożywcze.

Ogólna zasada kwalifikująca określone podmioty do rejestracji w systemie mówi o tym, że do BDO można trafić zasadniczo na dwa sposoby. Automatycznie oraz na wniosek. W pierwszym przypadku to marszałek województwa wpisuje do BDO określone podmioty, o których mowa w art. 51 ustawy o odpadach. Jeżeli natomiast nie spełniamy warunków automatycznej rejestracji, należy w tej sprawie złożyć odpowiedni wniosek, dzięki któremu zostaniemy wpisani do systemu. Listę takich podmiotów wyszczególnia art. 50 ustawy o odpadach.

Ze względu na to, że ww. przepisy (art. 50 i 51 ustawy o odpadach) są bardzo obszerne, nie zamieszczamy ich w niniejszym artykule. Zachęcamy jednak do zapoznania się z ich treścią. Obowiązkowi rejestracji podlega bowiem wiele jednoosobowych działalności. W skrócie można jednak powiedzieć, że wniosek o wpis do BDO powinny w szczególności złożyć podmioty zajmujące się wytwarzaniem takich odpadów, jak:

• opony,
• oleje smarowe,
• pojazdy,
• baterie i akumulatory,
• sprzęt elektryczny.

Wyjątki od generalnej zasady rejestracji

Wcześniej wskazywana ustawa o odpadach wyszczególnia kilka wyjątków, kiedy nie ma obowiązku rejestracji w BDO. Dotyczy to m.in.:

• osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą lub przedsiębiorców, którzy w ramach prowadzonej działalności wytwarzają jedynie odpady o składzie i charakterze odpadów komunalnych i objęci są systemem odbioru odpadów komunalnych. Do tej kategorii możemy zaliczyć drobne usługi, działalność administracyjno-biurową, kancelarie prawne i biura rachunkowe;
• firm produkcyjnych i przemysłowych, które wytwarzają rodzaje odpadów wymienione w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, w ilościach nie większych niż wskazane w tym rozporządzeniu. Chodzi zatem m.in. o odchody zwierzęce, odpady kory i korka, odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów.

Jakie kary grożą za niestosowanie się do przepisów?

Ochrona środowiska naturalnego z biegiem lat wciąż zyskuje na znaczeniu. W związku z tym, również kary grożące za niestosowanie się do obowiązujących przepisów w wielu przypadkach są bardzo surowe. Poniżej zamieszczamy przykładowy katalog kar za niewywiązywanie się z obowiązków podmiotów zajmujących się gospodarką odpadami:

• gospodarowanie odpadami niezgodne z informacjami zgłoszonymi do rejestru – kara aresztu albo grzywny,
• brak wniosku o wpis do rejestru/o zmianę wpisu do rejestru lub o wykreślenie z rejestru albo złożenie wniosku niezgodnego ze stanem faktycznym – kara aresztu albo grzywny,
• prowadzenie działalności gospodarczej bez wymaganego wpisu do rejestru – administracyjna kara pieniężna od 5 000 zł do 1 000 000 zł,
• nieumieszczanie numeru rejestrowego na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością objętą wpisem do Rejestru-BDO – administracyjna kara pieniężna od 5 000 zł do 1 000 000 zł,
• transport odpadów bez wpisu do Rejestru-BDO – administracyjna kara pieniężna od 2 000 do 10 000 zł,
• niedostarczenie odpadów przez transportującego odpady do posiadacza odpadów/miejsca przeznaczenia odpadów, wskazanego przez zlecającego usługę transportu odpadów – administracyjna kara pieniężna od 1 000 zł do 100 000 zł.

Baza Danych Odpadowych – kto musi się zarejestrować? Podsumowanie

Dobrze wiemy, jakie zagrożenia niesie za sobą brak odpowiedniego zarządzania sektorem odpadów. Odpowiedzią na narastające problemy w tej kwestii jest system teleinformatyczny BDO. Jego nadrzędnym zadaniem jest elektroniczne rejestrowanie informacji o odpadach. System umożliwia kompleksową obsługę sektora odpadów w Polsce, zatem stanowi istotne narzędzie w ochronie otaczającego nas środowiska naturalnego.